In gesprek met… tutor Jan Vantoortelboom, winnaar van Boekenbon Literatuurprijs 2023
Op 9 november 2023 werd de Boekenbon Literatuurprijs uitgereikt, en Mauk ging er met de prijs vandoor. De schrijver is niemand minder dan Jan Vantoortelboom, tutor (Fictie-3) bij Editio. Reden genoeg om hem eens aan de tand te voelen en hem wat vragen te stellen over zijn inspiratiebronnen, schrijfproces en tips voor schrijvers.
Samenvatting van Mauk:
Mauk is oud en ziek en ligt in een bed bij het raam. Hij leeft in zijn herinneringen: hij was een kind dat de kleur van de achtergrond aannam, totdat zijn moeder tot bloedens toe wordt verwond. Het is te veel om te bevatten. Op dat moment overmeestert Henri, de grote moedige broer die hij altijd wenste, zijn gedachten.
Henri beschermt hem, niet tegen het geweld van een dreigende buitenwereld, maar tegen dat van zijn tirannieke vader. Als Mauk op twaalfjarige leeftijd geconfronteerd wordt met een tragedie is Henri de enige die hem kan helpen.
Mauk is het verhaal van een getraumatiseerd kind dat zich niet kan weren tegen de demonen van zijn vader, maar er door zijn vervormde verbeelding toch in slaagt zich staande te houden.
Welke thematiek inspireert je bij het schrijven van je boeken, en dan in het specifiek Mauk?
Er is slechts één gebeurtenis uit mijn leven die mij tot het schrijverschap gedwongen heeft en dat is de vroege dood van mijn moeder. Zij was 42 en ik 16. Haar dood heeft de schrijver in mij wakker geschud. Al mijn boeken gaan in essentie over het zich niet kunnen verhouden tot een moederfiguur. Toen mijn vader in 2018 ook stierf, mocht ik tijdens zijn laatste nacht bij hem slapen. Dat was in een ziekenhuiskamer, want de volgende ochtend zou hij worden geëuthanaseerd. Ik zie hem nog liggen in hetzelfde bed waarin hij dood zou gaan en vroeg me af waar hij aan dacht. Dat is het begin van Mauk.
Hoe ben je tot de vorm van Mauk gekomen, met bijvoorbeeld de fictieve broer die in je roman voorkomt? Heb je eerst veel andere manieren geprobeerd om dit verhaal te vertellen of ontstond dit idee al vrij snel?
Nee. Ik heb een grondige hekel aan nutteloos werk. Mauk is verschenen zoals hij is geschreven, er is slechts één versie en er is bitter weinig aan geredigeerd. Mijn uitgever heeft weinig werk aan mij. Dat komt omdat ik twee jaar heb gevoeld aan Mauk: wie is hij? Wat wil hij? Wat is er in zijn leven gebeurd? En nog zoveel meer vragen die ik me in die tijd heb gesteld. Ik heb geen notities genomen, helemaal niets. Ik heb van geen enkel boek notities. Alles wordt doorvoeld in mijn gedachten. Als ik voel dat ik klaar ben met invoelen, dan ga ik zitten om te schrijven. Mauk is dan in een paar maanden tijd geschreven.
Wat zijn jouw verdere schrijfplannen na het winnen van deze prijs?
Ik heb een aantal nieuwe romans in gedachten, maar eerst weer grondig voelen aan de personages.
Welke tip zou jij aan schrijvers meegeven?
Blijf gepassioneerd en schrijf voor jezelf. Denk nooit aan een lezer, een recensie of een prijs. En ga er altijd vanuit dat niemand je zal lezen.