Tinie Suurd: “Durf te schrijven vanuit je hart en niet vanuit je hoofd”

Tweeling alleenling eenling van Tinie Suurd verscheen deze maand bij uitgeverij Aspekt. Het waargebeurde verhaal gaat over de eeneiige tweeling Mannie en Minie, die opgroeit in een gezin met huiselijk geweld. Door de omgeving worden ze behandeld als een twee-eenheid. Het is voor ieder van hen moeilijk om een eigen identiteit te ontwikkelen. Ze gaan zich dan ook gedragen als één persoon en er ontstaat een afhankelijkheidsrelatie tussen hen. Naast ieders zoektocht naar een persoonlijke identiteit komen verschillende thema’s aan bod, zoals verslaving, seksueel misbruik, trauma en het belang van een aanwezige liefdevolle autonome persoon.

Tinie Suurd is de helft van een tweeling en debuteert met dit persoonlijke verhaal. Wij vroegen haar naar het schrijfproces, de begeleiding daarbij, en naar tips voor debutanten.

Het boek is heel persoonlijk. Hoe moeilijk was dat om op papier te krijgen? 

Voordat ik met dit boek begon heb ik eerst veel gedichten in verschillende vormen geschreven. Deze gedichten hebben het fundament gelegd voor mijn boek. Dat zorgde ervoor dat ik het niet moeilijk vond om het verhaal op papier te krijgen. Lastiger was het om het zo te schrijven dat het voor de lezer duidelijk werd wat ik bedoelde, zonder dat het langdradig zou worden. Ik wilde graag bij de essentie van identiteitsontwikkeling en afhankelijkheidsrelaties blijven. Niet alleen tweelingen, maar ook eenlingen die in een afhankelijkheidsrelatie zitten moeten zich daarin, en in de mogelijke gevolgen ervan, kunnen herkennen. Dit zorgde ervoor dat ik mooie teksten moest schrappen om de kern van het verhaal beter tot zijn recht te laten komen.

Welke verteltechnieken gebruik je, en waarom heb je hiervoor gekozen?

In eerste instantie heb ik ervoor gekozen om twee verhalen te schrijven, namelijk één verhaal vanuit de ene tweelinghelft en het andere verhaal vanuit de andere tweelinghelft. Dus vanuit twee perspectieven. Ik vond het belangrijk om bepaalde ontwikkelingen met verschillende theorieën te onderbouwen. Misschien zou je dit een derde perspectief kunnen noemen: een vogelvluchtperspectief.

Wat vond je tijdens het schrijfproces de grootste uitdaging?

De eerste uitdaging was om niet hele nachten aan het schrijven te zijn. In de nacht plopten teksten op die overdag verborgen bleven, terwijl ik overdag weer aan het werk moest.

Daarnaast bleek tijdens het schrijven dat het verhaal vanuit de ene tweelinghelft veel langer werd dan die vanuit de andere helft. Het was een groot avontuur om beide aparte verhalen van de tweelinghelften op te knippen en afwisselend in het tijdsperspectief van vroeger naar nu te plaatsen. Ook taalgebruik koppelen aan de leeftijdsontwikkeling van de tweeling vond ik uitdagend.

Bovendien vond ik het belangrijk om de verschillende theorieën op een toegankelijke wijze in mijn boek te verwerken. De theorieën laten zien waarom het leven van de tweeling is verlopen zoals het is verlopen. Theorieën vind ik een toevoeging, ook voor eenlingen. Dus ze moesten er zeker in worden verwerkt.

Heeft jouw Editio-tutor je kunnen helpen met deze uitdaging(en)?

Mijn Editio-tutor, Marnix de Bruyne, heeft me heel erg geholpen de tijdlijn duidelijk te maken. Ook gaf hij mij regelmatig tips om net even een ander woord te gebruiken waardoor passages in het boek duidelijker werden voor de lezer. Ik hou zelf erg van dialogen en ontdekte door Marnix dat je soms toch de omgeving moet beschrijven om het verhaal duidelijk bij de lezer over te brengen. Hier moest ik leren teksten toe te voegen. In andere passages leerde hij me juist dat ik moest schrappen.

Hoe heb je de manuscriptbegeleiding bij Editio in het algemeen ervaren? 

Over het algemeen kan ik niet zoveel zeggen. Ik heb erg veel gehad aan mijn tutor Marnix de Bruyne. De begeleiding was heel prettig. Hij had zeer effectieve feedback en prachtige kritische vragen, waardoor het boek na het herschrijven toch mijn boek bleef.

Welke tip zou je meegeven aan schrijvers die bezig zijn met hun eerste boek?

Schrijf met pen en papier, dus niet op de computer. Werken op een computer laat je meer in het hoofd zitten. Durf te schrijven vanuit je hart en niet vanuit je hoofd: laat de pen het werk doen. Corrigeer niet tijdens het schrijven, maar schrijf door.

Corrigeren doe je in een later stadium. Wanneer je het manuscript een tijdje hebt weggelegd en er meer afstand van hebt genomen kun je alles weer met een frisse blik bekijken.

Over de auteur

Mijn naam is Tinie Suurd. Het boek Tweeling alleenling eenling is mijn non-fictiedebuut. Jaren geleden heb ik voor het Christelijk Pedagogisch Studiecentrum een aantal publicaties geschreven voor het Jenaplanonderwijs. Als onderwijskundige schreef ik voor het hbo in zorg en welzijn diverse studie- en docenthandleidingen.

Vanaf mijn 64ste heb ik verschillende non-fictieschrijfcursussen gevolgd. Ook ben ik gecoacht door Hella Kuipers. Veel heb ik geleerd van Marnix de Bruyne, journalist en eindredacteur. Hij was mijn tutor bij Editio. Verder gaf ik de online basiscursus Jouw levensverhaal tot leven schrijven bij de Poort in Groningen.